Afişlerle işçi arıyorlar

Kahramanmaraş’ta birçok şirket fabrikalarının bahçe duvarına astıkları ‘Bay-bayan işçi alınacaktır’ yazılı afişlerle işçi arıyor. Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) İl Müdürlüğü bu yılın ilk 8 ayında kurum tarafından açık işe yönlendirilen 14 bin kişinin çalışmayı kabul etmediği belirtildi.

Kahramanmaraş Ticaret ve Sanayi Odası verilerine göre, 4 organize sanayi bölgesi, 1000 sanayi tesisi ve 150 bin istihdamı ile Türkiye’nin sanayileşmiş 19’uncu şehri olan Kahramanmaraş’ta işsizlikten çok işgücü açığı sorunu bulunuyor. En çok işçi açığı ise, sanayinin yüzde 69 gibi büyük bölümünü tekstil oluşturuyor. Kentteki birçok firma, ‘Bay-bayan işçi alınacaktır’ yazılı afişlerle işçi arıyor.

‘EĞİTİM SİSTEMİ DEĞİŞMELİ’

İşçi arayan fabrikalardan birinin muhasebe müdürü İbrahim Azkara, afişi 1 ay önce astıklarını söyledi. Asgari ücretle işçi aradıklarını, çalışanın her ay işe düzenli gelmesi ve performansının da iyi olması durumunda 150 lira da pirim verdiklerini söyledi. Genç nüfusun fabrikalarda çalışmayı kabul etmediğini, bunun da eğitim sisteminden kaynaklandığını kaydeden Azkara, bu nedenle sistemin değiştirilerek meslek liselerinden mezun olan öğrencilerin fabrikalarda çalışmalarının teşvik edilmesi gerektiğini ifade etti. Azkara, şunları söyledi:

“Meslek okulundan mezun olan bir öğrenci meslek yüksek okuluna kapağı atmaya çalışıyor. Aynı bölümü bulamıyor ve ya kazanamıyor o zaman üniversitelerin başka bir bölümüne girmeye çalışıyor. Dolayısıyla önceki almış olduğu mesleki eğitim de boşa çıkmış oluyor. Devlet bir öğrencinin yetiştirilmesi için 3- 4 yıl masraf ediyor, atölye ve eğitim kadrosu hazırlıyor ama bu masrafların karşılığında okulu bitiren öğrenciler kendileri için yapılan masrafın karşılığını veremiyor yani devletin yapmış olduğu harcamalar boşa gidiyor. Hem insani kaynakları hem de devletin kaynaklarını israf etmiş oluyoruz. Bizim bu israfın önüne geçmemiz lazım. Kaynakçıya ihtiyacım var ama bulamıyorum. Niye? Torna tesviye bölümünden mezun olmuş öğrenci bir mağazada tezgahtarlık yapıyor. Bu çocukları tezgahtarlık yaptırmadan ziyade fabrikada çalıştırmak lazım.”

‘TEKSTİL, ÇOK BÜYÜK İŞ KAPISI’

Afişle işçi arayan bir diğer fabrikanın personel müdürü Ahmet Aydın ise, 80 işçi açığı olduğunu söyledi. Kahramanmaraş’ta özellikle tekstil sektöründe işsizlik diye bir sorunun olmadığını ve iş arayan bir kişinin rahatlıkla tekstilde iş bulabileceğini söyledi. İş Kurumu’nun 15 gün önce ilan açtığını ancak tek bir kişinin dahi başvurmadığını kaydeden Aydın, işsizliğin farklı değerlendirilmesi gerektiğini ifade ederek şunları söyledi:
“Kahramanmaraş’ta tekstil sektörü çok büyük bir iş kapısı. Sadece burada iş beğenmeme olduğunu düşünüyorum. Çünkü buradan çıkan bir kişi çok çabuk iş bulabileceğini biliyor. İşsizlik rakamlarını ‘Yüzde 15-12’ diye açıklıyorlar. Ben bunun sektör sektör, bölge bölge veya il il değerlendirilmesini düşünüyorum. Çünkü tamamen bir rakam verdiğin zaman gerçeği yansıtmıyor.”

14 BİN KİŞİ İŞİ REDDETTİ

İşveren ile işsiz arasında bir köprü olan İŞKUR ise şirketlerin işçi taleplerini karşılamakta zorlanıyor. İŞKUR İl Müdürlüğü verilerine göre 2017’nin ilk 8 ayında 22 bin 233 açık işe yönlendirilen işsizlerin sadece 8 bin 232’si işi kabul ederken, 14 bin kişi kendilerine yapılan iş teklifini reddetti. Açık işlerde teklif edilen maaş ise genellikle asgari ücret. İŞKUR İl Müdürü Ali Yüce, TÜİK’e göre Türkiye’de yüzde 10.7 olan işsizlik oranının Kahramanmaraş’ta çok daha aşağılarda olduğunu söyledi.

‘İŞ BEĞENMİYORLAR’

Kahramanmaraş’ın bir sanayi şehri olduğunu ifade eden Yüce, fabrikaların çoğunda ‘Bay ve bayan işçi aranıyor’ afişlerinin asılı olduğunu belirtirken, kendilerinden her ay ortalama 2-3 bin işçi talep edildiğini ancak bunun bin, bin 500’ünü karşılayabildiklerini söyledi. Yüce, şöyle konuştu:
“Kahramanmaraş’ta işsizlikten ziyade iş beğenmeme var. Hiç kimse vardiyalı, çalışma şartları daha ağır olan, toz topraklı işlerde çalışmaktan ziyade belediyelerin park-bahçesinde, hastanelerde bekçilik, güvenlik, sekretarya, şoför gibi işler arıyorlar. Bir tarafta iş arayan, bir tarafta da işçi arayan var. Burada belirleyici olan ücret. Bizim tespitlerimize göre işe göre asgari ücret uygulamasının gerekliliği artık ortaya çıktı. İnsanların aynı paraya daha kolay işte çalışmak istemeleri kadar doğal bir şey yok. Aynı şartlarda aynı paraya daha kolay iş tercih ediyor insanlar. Bu da doğal hakları.”

‘İŞ GÜCÜ AÇIĞINI SURİYELİLER KAPATIYOR’

İşçi bulmakta zorlanan bazı işverenler ise çareyi Suriyeli çalıştırmakta buldu. Suriyeliler’in çalışma izni almasında herhangi bir engel olmadığını belirten Ali Yüce, şöyle dedi:
“Suriyeli kardeşlerimiz de samimi söylüyorum çözüm oldu, bizim iş gücü açığımızı şu anda kapatıyorlar, birçok iş yerinde çalışıyorlar. Göç İdaresi il Müdürlüğümüz bunlara ikamet belgesi veriyor. Bunların çalışmaları izne tabi. Onun şartlarından biri en az 6 aydır işimizde ikamet ediyor olması. Çalışma izni almalarında hiçbir engel yok. Bizim kayıtlarımızda şartları yerine getirip çalışma izni alarak mevzuata uygun çalışan bin 508 Suriyeli var. Tekstilde ve sanayi sektöründe işçi bulmakta zorlandığımız için iş gücüne, ekonomiye, üretime gerçekten bir katkıları var. Eğer bunlar da olmasa işçi açığımız had safhada olacaktı.”