Bu 9 Belirti Böbreklerinizin Düzgün Çalışmadığını Gösteriyor Bu Belirtilerden 5’i sizde de varsa bir uzmana görünmeniz gerekebilir erken teşhis hayat kurtarır

Kronik böbrek hastalığı/yetmezliği (KBH), ülkemizde salgın haline dönüşmüş önemli bir halk sağlığı sorunudur. Böbrek yetmezliğinde başlangıçta herhangi bir belirti görülmeyebilir fakat böbreklerin çalışma kapasitesi zarar gördükçe vücuttaki su ve elektrolit dengesi bozulmaya başlar ve güçsüzlük, nefes darlığı gibi ilk belirtiler hissedilir. Bu noktada ayaklar ve bacaklar başta olmak üzere vücut genelinde şişlik meydana gelir. Böbrekler yeterli kapasitede çalışmadığı için idrar çok azdır. Başlangıçta sık görülen diğer böbrek yetmezliği belirtileri ise iştah azlığı, mide bulantısı ve kusmadır. Bunun dışında böbrekler her türlü duruma kolay uyum gösteren güçlü bir organ olduğu için, böbrek yetmezliğinin ciddi belirtileri, böbrekler geri döndürülemez şekilde hasar görene kadar ortaya çıkmayabilir.

Hayati tehlikesi ve yüksek maliyeti sebebiyle zor bir hastalık olan böbrek yetmezliği ne kadar erken teşhis edilirse organ kayıpları ve yaşamsal risk o kadar azalır. Bu nedenle böbrek yetmezliğinin başlangıç belirtilerini, teşhisi ve tedavisine yönelik genel bilgileri bilmek hayati öneme sahiptir.

Kronik Böbrek Yetmezliği/Hastalığı (KBH) nedir?

KBH, böbrekleri hasara uğratan ve böbreklerin normal görevlerini (kanı zararlı maddelerden temizleme, vücut sıvı dengesini sağlama, tansiyonu düzenleme ve hormon yapımı gibi) yapmasını engelleyen uzun süreli bir hastalıktır. Bu hastalığın teşhisi için üç aydan daha uzun süren idrar albumin atılımı artışı ve/veya böbrek fonksiyonunda önemli azalması (glomerüler filtrasyon hızı; GFH azalması) ile konulur. Bu hastalık tansiyon yüksekliği, kansızlık, kemik hastalığı ve kalp-damar hastalıkları gibi komplikasyonlara yola açabilir.

Böbrek yetersizliğinin başlangıç belirtileri nelerdir?

Kronik böbrek hastalığı / yetmezliği ileri aşamaya gelinceye kadar genellikle ciddi belirti vermeyebilir. Bununla birlikte aşağıdaki belirtilerden biri veya birkaçına sahip olan kişilerde kronik böbrek hastalığı / yetmezliği olabileceği akla gelme ve gerekli testler yapılmalıdır;

1. Halsizlik, çabuk yorulma ve enerji kaybı
2. Konsantrasyon bozukluğu
3. İştahsızlık
4. Uyku bozuklukları
5. Geceleri kas krampları
6. Ayak ve bacakta şişlik olması
7. Özellikle sabahları göz çevresinde şişlik olması
8. Ciltte kuruluk ve kaşıntı
9. Özellikle geceleri daha sık idrar çıkma.

Kronik böbrek hastalığı / yetmezliği herhangi bir yaşta ortaya çıkabilir. Bununla beraber aşağıdaki durumlardan birisine sahip olanlarda böbrek hastalığı ve yetmezliği gelişmesi olasılığı daha fazladır. Diğer bir deyişle bu durumlardan birisine sahip olanlarda böbrek hastalığı riski yüksektir;

1. Şeker hastalığı
2. Tansiyon yüksekliği (tansiyon yüksekliği)
3. Şişmanlık
4. Yaşlılık
5. Ailesinde diyabet, hipertansiyon ve böbrek hastalığı bulunması
6. Sigara içenler

Yukarıda yazılanları biraz açmak gerekirse

1. Sorunlu Uykular

Böbreklerini düzgün çalışmıyorsa, vücudunuzdaki toksinler idrarla vücudunuzdan atılamaz ve kanınızda kalır. Artan toksin seviyesi ise uykuya dalmayı zorlaştırır.

Uyarı: Kronik Böbrek Hastalığı olan insanlar uyku apnesine daha sık maruz kalırlar. Uyku apnesi, uyurken nefesin bir veya daha fazla durmasına neden olan bir rahatsızlıktır.

Bu duraklamalar birkaç saniyeden bir dakikaya kadar sürebilir. Her duraklamadan sonra, normal nefes almaya tekrar başlama horultulu bir şekilde gerçekleşir. Sürekli ağır horlama var ise bu bir doktora görünme vaktiniz geldiğine işarettir.

2. Baş ağrısı, Halsizlik ve Yorgunluk

Sağlıklı ve düzgün işleyen böbrekler, vücutlarımızda bulunan D vitaminini, güçlü kemikleri korumak ve Eritropoietin (EPO) adlı bir hormon üretmek için dönüştürürler.

Bu hormon, kırmızı kan hücrelerinin üretiminde önemli bir rol oynamaktadır. Böbrekler düzgün çalışmadığında daha az EPO üretirler.Kırmızı kan hücrelerinin azalması (oksijen taşıyanlar), kaslarınızın ve beyninizin hızlı yorgunluğuna neden olur.

Uyarı: Kronik Böbrek Hastalığı olan insanlarda anemi görülür. Normal böbrek fonksiyonlarının ila P’sinde anemi gelişmeye başlayabilir.

Yeterince dinlenip uyuyorsanız, ancak yorgunluk, düşük enerji seviyeleri ve genel zayıflık hissetmeye devam ederseniz, gecikmeden doktorunuzu ziyaret etmelisiniz.

3. Kaşıntılı ve Kuru Cilt

Sağlıklı böbrekler, kandaki atıkları ve ekstra sıvıları atarak, kırmızı kan hücrelerini üretmeye yardım ederek ve vücudunuzdaki uygun mineral miktarını koruyarak çok önemli işler yapar.

Kaşıntılı ve kuru cilt, böbreklerin kemik ve böbrek hastalığına neden olabilecek mineral ve besin maddelerinin doğru dengesini sağlamaktaki başarısızlık sinyalini verir.

Uyarı: Kuru ve kaşıntılı cildiniz varsa, daha fazla sulu kalmaya çalışın. Unutmayın, kaşıntı için herhangi bir ilaç almadan önce doktorunuza danışın. Bazı ilaçlar potansiyel olarak böbreklerinize zarar verebilecek maddeler bulundururlar.

4. Nefes Darlığı

Böbrek hastalığı ile nefes darlığı yaşama arasındaki ilişki, özellikle sarf edilen küçük çabalardan sonra, iki faktörden kaynaklanmaktadır.

Birincisi, böbrekler düzgün çalışmadığında, vücuttaki ekstra sıvı akciğerlere girer. İkincisi, anemi vücudunuzu oksijenden yoksun bırakır ve bu nefes darlığı ile sonuçlanır.

Uyarı: Böbrek yetmezliği, astım ve akciğer kanseri veya kalp yetmezliği nedeniyle yaşanan nefes darlığının çeşitli nedenleri vardır. Çok az çaba harcadıktan sonra sürekli nefes aldığınızı fark ederseniz bu yüzden hemen doktorunuza danışmalısınız.

5. Ayak Bileği, Ayak ve Ellerde Şişme

İşlevlerini düzgün gerçekleştiremeyen böbrekler vücudun ekstra sıvılarını atamazlar. Bu, ayak bilekleri, ayaklarınız ve ellerinizde şişmeye neden olan sodyum retansiyonuna neden olur.

Vücudunuzun alt kısımlarının şişmesi kalp ve karaciğer hastalıkları veya varis problemlerine de sebep olabilir.

Uyarı: Bazen ilaç almak, tuzu azaltmak ve vücudunuzdaki aşırı miktarda sıvı almak şişmeyi önleyebilir. Eğer yardımcı olmazsa, ayrı bir tedaviye ihtiyacınız var demektir.

6. Şişmiş Gözler

Böbreklerinizin filtre sisteminin hasar gördüğüne ilişkin erken bir işaret, göz çevresindeki şişlik ile sonuçlanabilecek idrarda bulunan proteinin başlangıcıdır.

Göz çevresindeki şişlik, böbreklerinizin idrar içine çok miktarda protein sızdırması ve vücuda dağıtılması ile açıklanabilir.

Uyarı: Vücudunuzda yeterli miktarda dinlenme ve protein alınması konusunda eminseniz, ancak gözlerinizin etrafında şişlik hissetmeye devam ederseniz, doktorunuza randevu almayı unutmayın.

7. Yüksek Tansiyon

Dolaşım sisteminiz ve böbrekleriniz birbirine bağlıdır. Böbreklerin atık ve ekstra sıvıları kandan filtreleyen küçük nefronları vardır.

Kan damarları hasar görürse kanınızı filtreleyen nefronlar yeterli oksijen ve besleyici madde almıyorlar. Bu nedenle yüksek tansiyon, böbrek yetmezliğinin önde gelen ikinci nedeni.

Uyarı: Böbrek yetmezliğinden kaçınmak için yüksek tansiyonunuzu yönetmeyi öğrenin. Kırmızı kan hücrelerinin üretimine girdiği için folik asit açısından zengin yiyecekleri ekleyin ve anemi önlemeye yardımcı olabilir.